Trường trung học thực sự để làm gì? Câu trả lời vô cùng phong phú. Dưới đây là một vài trong số đó mà Newsweek đưa ra.
Học chính sách công từ trường phổ thông
Thế hệ trước, các môn học công dân là bắt buộc đối với mọi HS, ngày nay điều này trở nên ít hơn.
Bà Constancia Warren, Giám đốc chương trình trường trung học thành phố của công ty Carnegie New York nói: “Hiện nay, người ta tập trung quá nhiều vào việc chuẩn bị cho bọn trẻ có thể tự lực được về mặt kinh tế. Liệu chúng ta đã thực sự giúp chúng chuẩn bị để trở thành công dân và làm tròn bổn phận công dân chưa?”
Vào thập niên trước, nhiều trường học đã bắt đầu yêu cầu HS phải tham gia phục vụ cộng đồng. Trường trung học Chính sách công César Chávez đã cố gắng đưa ý tưởng này tới Quốc hội Mỹ. Bên cạnh một chương trình học nặng chuẩn bị cho HS vào ĐH, HS của trường còn thực tập trong Quốc hội, tại các cơ quan tham mưu và nhóm tuyên truyền vận động ở Washington. Ở lớp cuối cấp, các em còn được viết luận văn về một vấn đề chính sách công nào đó và bảo vệ luận văn của mình trước hội đồng phản biện.
Trường này là sản phẩm trí tuệ của Irasema Salcido. Ông từ Mexico di cư sang Mỹ khi còn nhỏ và đã lấy bằng thạc sĩ tại Trường Harvard. “Tôi thấy những thanh niên sống ở đây không được tham gia vào quá trình hoạch định chính sách. Nhưng ai có thể tạo ra những thay đổi trong chính sách làm ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của những thanh niên này hơn chính họ?”
Trường Chávez hiện có 500 HS, phần lớn đến từ các gia đình thu nhập thấp. Họ đang ươm trồng những nhà hoạt động xã hội như Eusevia Valdez, 17 tuổi – cô HS không hề biết gì về chính sách công trước khi bước chân vào trường này.
Bốn năm sau, cô không chỉ hiểu chính sách công, mà còn sống với nó. Cô đã viết luận văn về những sai sót trong luật nhập cư, một lĩnh vực mà cô có hiểu biết từ chính kinh nghiệm cá nhân của mình. Những năm tháng học tại trường Chávez đã “dạy tôi biết cách đấu tranh cho những điều mình tin tưởng”, cô nói.
Giáo dục toàn diện
Những mối quan tâm thực tế sẽ giúp bọn trẻ tìm ra con đường sự nghiệp của mình không phải là những gì các nhà sáng lập ra trường Temp Preparatory Academy, bang Arizona nghĩ tới khi thành lập trường, cách đây 10 năm.
Họ đã sáng lập ra một trường hiến chương với mục đích hướng học sinh tới “hành trình theo đuổi chân lý, sự tốt đẹp và cái đẹp suốt đời” như đã ghi trong cuốn sổ tay của trường.
Đối với 330 HS từ lớp 7 đến lớp 12, điều này có nghĩa là cung cấp cho họ một nền tảng vững chắc trong các lĩnh vực khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và nhân văn, và nghệ thuật.
Chương trình học được dựa trên khái niệm Những cuốn sách vĩ đại – nền tảng cơ sở của nền văn minh phương Tây khởi đầu từ Hy Lạp. Giám đốc điều hành tổ chức Các học viện Dự bị Trái tim lớn, tổ chức đứng đằng sau trường Tempe và hai trường tương tự ở vùng Pheonix, Daniel Scoggin, nói: “Chúng tôi không muốn bọn trẻ chuyên môn hóa. Chúng tôi muốn HS có được một sự giáo dục toàn diện ở nhiều lĩnh vực”. Mọi HS đều được học âm nhạc, nghệ thuật, kịch, toán và khoa học, ngôn ngữ (gồm cả tiếng Latin hoặc tiếng Hy Lạp hay một ngôn ngữ hiện đại nào đó), tiếng Anh và lịch sử.
Các nhà giáo dục khác đã bị ấn tượng bởi chương trình học toàn diện của trường Temp. Bà Stephanie Saroki, một nhà phân tích giáo dục của tổ chức Philanthropy Roundtable nói: “Trường này giống như một trường dự bị tư, nhưng HS lại không phải đóng tiền học và bọn trẻ từ những gia đình thu nhập thấp và trung bình cũng có thể theo học.”
Trường Temp được nhiều người ưa chuộng đến nỗi, người ta còn phải tổ chức quay sổ số để quyết định ai là người được vào học. Thời gian học ở trường là 6 năm và HS phải nỗ lực cố gắng rất nhiều khi học ở đây vì chương trình học khá nặng.
Nhưng một HS của trường là Jeseph Irvine, 17 tuổi cho rằng, dù học hành vất vả nhưng rất đáng để học, trường không chỉ cung cấp cho chúng tôi thông tin, mà còn dạy các em cách học. Irvine đã sử dụng hiệu quả tinh thần này phục vụ cho trường. Vì trường không có các khóa tin học nên cậu đã đề xuất một dự án nghiên cứu độc lập về lập trình khi đang học năm thứ hai.
Cậu đã dành thời gian sáng chế ra chương trình phần mềm sổ số để quyết định người được nhập học. Năm nay, chương trình của Irvin đã được sử dụng để chọn khóa HS tiếp theo tại trường Tempe Prep và các trường khác thuộc tổ chức Trái tim lớn – lợi ích rất thiết thực của một mục đích cao quý.
Chuẩn bị cho công việc
Bằng việc kết hợp chương trình học phổ thông và một số môn học ở ĐH trong suốt 4 đến 5 năm. HS tốt nghiệp sẽ có cả bằng trung học và một bằng tương đương với bằng cao đẳng 2 năm, mà không phải trả thêm một khoản tiền nào.
Sau khi tốt nghiệp trung học, HS sẽ có thể gia nhập ngay lực lượng lao động hoặc học nốt hai năm nữa ở trường đại học.
Bang North Carolina đang cố gắng áp dụng rộng rãi khái niệm này để HS ở 100 hạt theo học kiểu chương trình này (hiện nay, chỉ có 13 trường áp dụng).
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng tình với khái niệm giáo dục ĐH sớm này. Nhiều người làm công tác tuyển sinh ở các trường ĐH danh tiếng không thích khái niệm này lắm. Bởi vì, họ muốn HS sẽ học tất cả các môn trong chương trình ĐH tại trường họ.
Ông Cliff Sjxogren, trước đây là người đứng đầu bộ phận tuyển sinh trường ĐH Michigan cho rằng, các trường này chỉ đang cố gắng ‘ăn xổi’. Ông nói: “Nếu như đây là cách tất cả chúng ta sẽ làm thì tôi cảm thấy lo ngại cho tương lai của đất nước này.”
Nhưng những người ủng hộ mô hình giáo dục ĐH sớm này thì nói rằng, nó có thể truyền cảm hứng và tạo động lực cho HS.
Vươn tới tất cả mọi người
Khi ca sĩ Britney Spears lần đầu tiên xuất hiện trong một chương trình ca nhạc ở Omaha năm 1999, cô không nói cho đám thiếu niên đang hò hét phía dưới khán giả rằng, mình vừa tốt nghiệp trường trung học Nebraska.
Cô gái người Louisiana này là một trong nhiều ngôi sao nhí vừa lấy bằng trung học sau khi hoàn thành chương trình trung học qua mạng.
Thật ra, học qua mạng có nguồn gốc từ một chương trình học bằng thư tín, bắt đầu từ năm 1929, với mục đích mang trường trung học tới những đứa trẻ sống tại những nông trại ở vùng sâu, vùng xa. Nhiều đứa trẻ trở thành sao từ rất nhỏ. Ngoài Britney Spears, các ví dụ tiêu biểu khác là Justin Timberlake (ca sĩ nổi tiếng của Mỹ), Emmy Rossum (diễn viên kiêm ca sỹ nổi tiếng của Mỹ) và Andy Roddick (ngôi sao quần vợt Mỹ).
Tạo ra sự kết nối đem giáo dục tới mọi đối tượng là vô cùng quan trọng đối với con em các gia đình có thu nhập thấp hoặc có hoàn cảnh đặc biệt.
Khu phía tây trường Street’s School ở thành phố Denver (bang Colorado) phục vụ khoảng 50 học sinh, những em trước đây đã từng bị trượt ở trường trung học do mang thai khi đang đi học, hoặc dính vào ma túy, đánh lộn và các vấn đề cá nhân khác.
Đây là một ngôi trường mang lại “cơ hội thứ hai” cho những đối tượng HS như vậy. Đây là một trong 43 trường trên khắp nước Mỹ có sứ mạng là vươn tới những HS đang gặp khó khăn.
Nhà sáng lập Tom Tillapaugh hi vọng, sẽ có thể dạy HS một điều, đó là “tôi được sinh ra là có mục đích” bên cạnh những môn cơ bản là toán và đọc. Năm nay, sẽ có 7 HS của trường tốt nghiệp – những đứa trẻ đã biết tận dụng cơ hội thứ hai tốt nhất của mình.
(Theo Vietnamnet)